Εδώ και πολλές δεκαετίες, με την κατανάλωση αγαθών να γίνεται υπερκατανάλωση, η βιομηχανία του παιχνιδιού, βρήκε πρόσφορο έδαφος για παραγωγή και προώθηση παιχνιδιών που «απευθύνονται» αποκλειστικά σε κορίτσια ή αγόρια. Έτσι, καταλήξαμε να αναρωτιόμαστε αν υπάρχουν στερεότυπα στα παιχνίδια των παιδιών.

Η γέννηση του «ροζ» και του «μπλε»

Οι κατασκευαστές υιοθέτησαν την ιδέα ότι οι πλουσιότερες οικογένειες θα αγόραζαν ένα ολόκληρο νέο σύνολο ρούχων, παιχνιδιών και άλλων συσκευών, εάν τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά απευθυνόταν στο φύλο του παιδιού τους. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα του ροζ για τα κορίτσια και του μπλε για τα αγόρια. Η ιδέα της Barbie με εκατοντάδες ρούχα και αξεσουάρ και η ιδέα των υπερηρώων, των Transformers και των αυτοκινήτων βρήκε πρόσφορο έδαφος να αναπτυχθεί. 

Οι γονείς εύκολα επέλεγαν παιχνίδι για τα παιδιά τους από μια μεγάλη γκάμα προσανατολισμένη στερεοτυπικά στο φύλο και οι έμποροι έκαναν χρυσές δουλειές. 

Αργότερα έκαναν την εμφάνιση τους τα επιτραπέζια παιχνίδια ή τα παιχνίδια κατασκευών αλλά και αυτά πολύ γρήγορα έγιναν «ροζ και μπλε».

Τα παιχνίδια δράσης και τα παιχνίδια ρόλων

Ακόμα και σήμερα τα παιχνίδια δράσης, κατασκευών, επιστήμης και τεχνολογίας διατίθενται κυρίως σε αγόρια, ενώ τα παιχνίδια ρόλων και τα παιχνίδια τέχνης και χειροτεχνίας απευθύνονται συνήθως σε κορίτσια. 

Ο τρόπος με τον οποίο προωθούνται τα παιχνίδια έχει σχεδιαστεί για να επηρεάζει τις επιλογές αγοράς των καταναλωτών. Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται άβολα να αγοράσουν για ένα αγόρι ένα σετ ζωγραφικής ή χειροτεχνίας σε ένα ροζ κουτί ή να κάνουν δώρο σε ένα κορίτσι ένα παιχνίδι που έχει διαφημιστεί μόνο για αγόρια. Άλλοι αγοραστές μπορεί να μην παρατηρήσουν ότι λείπουν επιστημονικά σετ και παιχνίδια τεχνολογίας από το «ροζ τμήμα» του καταστήματος ή ότι τα αγόρια απουσιάζουν σε μεγάλο βαθμό από τις σελίδες που διαφημίζουν κούκλες σε έναν κατάλογο παιχνιδιών.

Το παιχνίδι στην ανάπτυξη των παιδιών

Η έμφυτη παιδική περιέργεια καλλιεργείται με τα παιχνίδια που έχει και παίζει ένα παιδί και με αυτό το δεδομένο είναι φυσικό επακόλουθο ότι τα πρώτα ψήγματα των ενδιαφερόντων ενός επιστήμονα «κολλάνε» από την παιδική του ηλικία. Αυτός είναι και ένας σημαντικός παράγοντας που οι γυναίκες τείνουν να μην ακολουθούν τις επιστήμες της Τεχνολογίας και των Μαθηματικών αν και σε μαθητικούς διαγωνισμούς φέρνουν εξαιρετικά αποτελέσματα στα πεδία αυτά. 

Το παιχνίδι είναι ζωτικό μέρος της ανάπτυξης των παιδιών και μπορεί να βοηθήσει στη διαμόρφωση μακροπρόθεσμων στάσεων και φιλοδοξιών. Όταν τα παιχνίδια χωρίζονται στενά σε «αγορίστικα» και «κοριτσίστικα» κινδυνεύουμε να περιορίσουμε τις δυνατότητες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Πιστεύουμε ότι τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια χάνουν με αυτόν τον τρόπο. 

Η νέα τάση και το ζητούμενο είναι οι λιανοπωλητές να οργανώσουν τα παιχνίδια ανά θέμα και λειτουργία στο κατάστημα τους και όχι ανάλογα με το φύλο. Επίσης ας σταματήσει επιτέλους αυτή η διχρωμία του ροζ και μπλε και οι συσκευασίες των παιχνιδιών να απευθύνονται σε όλα τα παιδιά. Τα παιδιά ξέρουν τι θέλουν. Ας τα εμπιστευτούμε και ας τα αφήσουμε να παίξουν όπως θέλουν. Ας μην υπάρχουν στερεότυπα στα παιχνίδια!