Οικογενειακές Επιχειρήσεις: Προκλήσεις & Επιτυχία

οικογενειακές επιχειρήσεις

Οι οικογενειακές επιχειρήσεις αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι τόσο της ελληνικής όσο και της παγκόσμιας οικονομίας. Φυσικά, όπως τα περισσότερα είδη επιχειρήσεων έτσι και οικογενειακές κρύβουν θετικά αλλά και αρνητικά στοιχεία. Συνοδεύονται από ένα μοναδικό
σύνολο προκλήσεων, ιδίως όταν πρόκειται για τη διαχείριση των σχέσεων μεταξύ των μελών της οικογένειας.

Προκλήσεις στη Διαχείριση Οικογενειακών Επιχειρήσεων

Το να έχεις ένα μέλος της οικογένειας ως εργοδότη – ή το να είσαι εργοδότης ενός μέλους της οικογένειας – δημιουργεί μια σύνθετη δυναμική. Είναι αρκετά δύσκολο αλλά σημαντικό να πηγαίνεις σπίτι και να βγάζεις τα παπούτσια της επαγγελματικής σχέσης και να βάζεις αυτά της προσωπικής.

Η αξιοκρατία είναι κάτι δεδομένο και απαραίτητο για κάθε είδος επιχείρησης. Σε μια οικογενειακή επιχείρηση, η γραμμή μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής είναι συχνά θολή και η επίτευξη αξιοκρατίας είναι συχνά άθλος. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συγκρούσεις όταν οικογενειακά θέματα παρεμβαίνουν στις επιχειρηματικές αποφάσεις και το αντίστροφο. Για παράδειγμα, μια διαφωνία για ένα οικογενειακό ζήτημα μπορεί να
μεταφερθεί στον χώρο εργασίας. Αυτό επηρεάζει τις επαγγελματικές σχέσεις και τις επιχειρηματικές λειτουργίες.

Προβλήματα Διαφορετικής Μεταχείρισης και Επιπτώσεις

Η διαφορετική μεταχείριση λόγω συγγένειας επίσης είναι ένα συχνό ζήτημα που αντιμετωπίζουν οι οικογενειακές επιχειρήσεις. Μπορεί η μεταχείριση να είναι ευνοϊκότερη αλλά και αυστηρότερη. Ένα περιβάλλον που δεν υπάρχει ισότιμη μεταχείριση και κοινές γραμμές αξιολόγησης μπορεί να δημιουργήσει εντάσεις. Εντάσεις που επιδρούν και στους υπαλλήλους της εταιρείας άρα και στην απόδοση και τη συνολική πορεία.

Μέσα στην οικογένεια υπάρχουν συγκεκριμένα πρότυπα επικοινωνίας που λειτουργούν αποτελεσματικά. Η αποτελεσματικότητα αυτή δεν είναι απαραίτητο να λειτουργήσει στα πλαίσια επιχείρησης. Για παράδειγμα, ένας γονέας μπορεί να δυσκολευτεί να μεταπηδήσει από τον ρόλο του φροντιστή σε έναν πιο αυστηρό ρόλο στο γραφείο. Αντίθετα, τα παιδιά μπορεί να δυσκολεύονται να δουν τους γονείς τους ως επαγγελματίες ηγέτες και όχι ως γονεϊκές φιγούρες.

Η επίλυση των συγκρούσεων μπορεί να αποτελέσει ιδιαίτερη πρόκληση. Τα ηθικά διλήμματα, οι συγκρούσεις, τα συναισθήματα και η λογική μπορεί να συγκρουστούν εύκολα. Τα μέλη της οικογένειας μπορεί να δυσκολεύονται να διαχωρίσουν τα συναισθήματα από τις επιχειρηματικές αποφάσεις.

Πλεονεκτήματα των Οικογενειακών Επιχειρήσεων

Family-Business Φυσικά, η δημιουργία μας οικογενειακής επιχείρησης, ειδικά στην Ελλάδα, έχει και πολλά πλεονεκτήματα. Οι οικογενειακές επιχειρήσεις έχουν συχνά μια πιο μακροπρόθεσμη προοπτική σε σύγκριση με τις μη οικογενειακές. Αυτό το όραμα μπορεί να οδηγήσει σε πιο βιώσιμη
λήψη αποφάσεων. Οι οικογενειακές επιχειρήσεις τείνουν να έχουν ισχυρή, βαθιά ριζωμένη κουλτούρα και αξίες που καθοδηγούν τις δραστηριότητές τους. Αυτό μπορεί να ενισχύσει το αίσθημα αφοσίωσης και δέσμευσης μεταξύ των εργαζομένων.

Ο στενά συνδεδεμένος χαρακτήρας των οικογενειακών επιχειρήσεων μπορεί να τις καταστήσει πιο ευέλικτες και ανθεκτικές απέναντι στις προκλήσεις. Τα μέλη της οικογένειας είναι συχνά πρόθυμα να κάνουν το κάτι παραπάνω για να διασφαλίσουν την επιτυχία της επιχείρησης.

Συμβουλές για Επιτυχημένη Διαχείριση

Πώς όμως μπορεί να διασφαλιστεί η επιτυχία μιας οικογενειακής επιχείρησης;

Η μοναδική Inspirational Transformational Speaker & Coach Μαρίνα Χαιρέτη, στο spring event του Women Do Business, μοιράστηκε τρεις συμβουλές.

  1. Πρόβλεψη και σχεδιασμός. Είναι σημαντικό να αναπτύσσουν σταθερά επιχειρηματικά σχέδια με σαφείς στόχους, ανάλυση της αγοράς και οικονομικές προβλέψεις. Στις οικογενειακές επιχειρήσεις όμως πρέπει να ληφθεί υπόψιν και οι προβλέψεις που αφορούν την οικογένεια. Για παράδειγμα αν δημιουργηθεί μια οικογενειακή σύγκρουση, αν αποφασίσει ένα μέλος της οικογενείας να αποχωρήσει ή αν ένα άλλο θέλει να ενταχθεί.
  2. Οργανόγραμμα. Για να μπορέσουν να αποφευχθούν οι εντάσεις πρέπει να δημιουργηθεί μια αξιοκρατία. Να δοθούν ξεκάθαροι ρόλοι, αρμοδιότητες και οι εξουσίες που συνεπάγεται με κάθε ρόλο.
  3. Πλάνο διαδοχής. Ο σχεδιασμός της διαδοχής είναι μία από τις πιο κρίσιμες πτυχές μιας οικογενειακής επιχείρησης. Ένα καλά μελετημένο σχέδιο διαδοχής διασφαλίζει την ομαλή μετάβαση της ηγεσίας και συμβάλλει στην πρόληψη της διαμάχης για την εξουσία. Πολλές επιχειρήσεις διαλύονται όταν έρχεται η ώρα της διαδοχής, Δεν είναι λίγες οι φορές που η πρώτη γενιά δεν επιτρέπει στην επόμενη
    να πάρει ολοκληρωτικά τα ηνία. Άλλες φορές δεν είναι ξεκάθαρο ποιος από τα αδέρφια διαθέτει τον ρόλο του υπεύθυνου.

Στατιστικά για τις Οικογενειακές Επιχειρήσεις στην Ελλάδα

 

  • Διάρκεια ζωής: Μόνο 3 στις 10 οικογενειακές επιχειρήσεις περνούν από την πρώτη στη δεύτερη γενιά και μόλις 1 στις 3 στην τρίτη γενιά.
  • Συμβολή στο Εθνικό ΑΕΠ: Οι οικογενειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα συμβάλλουν περίπου στο 60% του ΑΕΠ της χώρας .
  • Απασχόληση: Περίπου το 80% των θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα δημιουργούνται από οικογενειακές επιχειρήσεις.
  • Διαδοχή: Το 50% των οικογενειακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα δεν έχουν επίσημο σχέδιο διαδοχής, κάτι που οδηγεί σε αστάθεια και πιθανά προβλήματα όταν οι ιδρυτές αποσύρονται.
  • Ανάπτυξη: Οι οικογενειακές επιχειρήσεις στην Ελλάδα είναι συχνά πιο συντηρητικές στις επενδύσεις και την ανάπτυξη, λόγω των κινδύνων που σχετίζονται με τη διατήρηση του ελέγχου και της οικογενειακής ιδιοκτησίας.
  • Επίδραση Κρίσης: Στην οικονομική κρίση, το 75% των οικογενειακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα δήλωσε ότι υπέστη σοβαρές ζημίες, ωστόσο το 65% ανέφερε ότι οι ισχυρές οικογενειακές αξίες τους βοήθησαν να επιβιώσουν.
  • Καινοτομία: Το 85% των οικογενειακών επιχειρήσεων επενδύει σε καινοτομία, συγκριτικά με το 57% των μη οικογενειακών επιχειρήσεων.
  • Αφοσίωση Υπαλλήλων: Οι εργαζόμενοι σε οικογενειακές επιχειρήσεις δείχνουν υψηλότερα επίπεδα αφοσίωσης και δέσμευσης, με ποσοστά 30% υψηλότερα από ό,τι σε μη οικογενειακές.
  • Κοινωνική Ευθύνη: Το 70% των οικογενειακών επιχειρήσεων συμμετέχει ενεργά σε δραστηριότητες κοινωνικής ευθύνης, σε αντίθεση με το 50% των μη οικογενειακών.

family business statisticsΟι οικογενειακές επιχειρήσεις διαδραματίζουν έναν μοναδικό ρόλο στον επιχειρηματικό κόσμο, ο οποίος χαρακτηρίζεται από ένα μείγμα προσωπικής και επαγγελματικής δυναμικής. Τα πλεονεκτήματα είναι αρκετά σημαντικά για την επιτυχία και την εξέλιξη μιας οικογενειακής επιχείρησης. Είναι σημαντικό λοιπόν, να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα από τη δημιουργία της.

Αρθρογράφος: Κατερίνα Φαΐλι

Επιμέλεια Άρθρου: Σοφία Διαλιάτση

Πρόσφατα Άρθρα

Κύλιση στην κορυφή
Μετάβαση στο περιεχόμενο